Thủ tục khởi kiện khi hợp đồng vay tài sản bị tranh chấp
Trong thực tiễn dân sự và kinh doanh, hợp đồng vay tài sản là công cụ pháp lý giúp các bên thực hiện giao dịch vay mượn minh bạch và an toàn. Tuy nhiên, không ít trường hợp hợp đồng vay tài sản phát sinh tranh chấp khi bên vay không trả nợ, trả không đủ, hoặc vi phạm thỏa thuận về lãi suất. Khi thương lượng và hòa giải không hiệu quả, khởi kiện ra Tòa án là giải pháp quan trọng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn quy trình khởi kiện khi hợp đồng vay tài sản bị tranh chấp, điều kiện khởi kiện, hồ sơ cần chuẩn bị và các lưu ý thực tiễn.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng hỗ trợ công chứng giấy tờ cho người nước ngoài? Giải đáp các câu hỏi thường gặp
1. Khi nào cần khởi kiện hợp đồng vay tài sản?
Theo Bộ luật Dân sự 2015 và Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, bên cho vay có thể khởi kiện ra Tòa án khi xảy ra một trong các trường hợp:
Bên vay không trả nợ đúng hạn theo thỏa thuận trong hợp đồng.
Bên vay chỉ trả một phần nợ hoặc trả sai loại tài sản, sai chất lượng.
Vi phạm nghĩa vụ trả lãi, bao gồm chậm trả lãi hoặc không trả lãi theo hợp đồng.
Có tranh chấp về lãi suất, hợp đồng vô hiệu một phần hoặc toàn bộ liên quan đến điều khoản lãi suất vượt trần 20%/năm.
Các bên không tự thỏa thuận hoặc hòa giải được, và cần sự can thiệp của cơ quan tư pháp để bảo vệ quyền lợi.
Lưu ý:
Thời hiệu khởi kiện tranh chấp hợp đồng vay tài sản là 03 năm kể từ ngày quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm (Điều 429 Bộ luật Dân sự 2015).
Trường hợp hợp đồng có tài sản bảo đảm, bên cho vay có thể xử lý tài sản bảo đảm trước hoặc đồng thời khởi kiện.
Theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14, lệ phí nộp đơn khởi kiện về tranh chấp hợp đồng dân sự dao động từ 300.000 đồng trở lên, tùy vào giá trị tranh chấp.
3. Thẩm quyền và trình tự khởi kiện hợp đồng vay tài sản
3.1. Xác định Tòa án có thẩm quyền
Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú hoặc làm việc có thẩm quyền giải quyết (Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015).
Nếu tranh chấp liên quan bất động sản, Tòa án nơi có bất động sản sẽ có thẩm quyền.
3.2. Trình tự các bước khởi kiện
Nộp hồ sơ khởi kiện
Gửi trực tiếp, qua bưu điện hoặc nộp trực tuyến (nếu Tòa án hỗ trợ).
Tòa án xem xét hồ sơ và thông báo thụ lý
Trong 05 ngày làm việc, nếu hồ sơ hợp lệ, Tòa án sẽ ra thông báo nộp tạm ứng án phí.
Nộp tạm ứng án phí và nhận thông báo thụ lý
Nộp tại Chi cục Thi hành án dân sự, lấy biên lai để Tòa án thụ lý vụ án.
Quá trình hòa giải và xét xử sơ thẩm
Tòa án tiến hành hòa giải để các bên tự thỏa thuận.
Nếu hòa giải không thành, vụ án sẽ được đưa ra xét xử theo quy định.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng trọn gói, đảm bảo đúng quy định pháp luật
4. Biện pháp bảo vệ quyền lợi khi khởi kiện
Yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời
Ví dụ: Phong tỏa tài khoản ngân hàng, tạm dừng chuyển nhượng tài sản bảo đảm để ngăn ngừa rủi ro tẩu tán tài sản.
Yêu cầu xử lý tài sản bảo đảm
Nếu hợp đồng vay có thế chấp/cầm cố, có thể yêu cầu Tòa án tuyên cho phép xử lý tài sản bảo đảm để thu hồi nợ.
Đề nghị tính lãi chậm trả và bồi thường thiệt hại
Theo Điều 357 và Điều 468 Bộ luật Dân sự, bên vi phạm phải chịu lãi chậm trả và bồi thường thiệt hại thực tế.
5. Lưu ý thực tiễn khi khởi kiện hợp đồng vay tài sản
Luôn lập hợp đồng vay bằng văn bản, đặc biệt với khoản vay lớn hoặc có lãi suất.
Lưu giữ chứng cứ giao dịch, bao gồm biên nhận, tin nhắn, chuyển khoản ngân hàng.
Cân nhắc công chứng hoặc chứng thực để tăng giá trị pháp lý của hợp đồng.
Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ trước khi nộp Tòa để tránh bị trả lại đơn.
Xem xét khả năng thi hành án của bên vay trước khi khởi kiện, tránh mất thời gian kiện tụng mà khó thu hồi nợ.
Khi hợp đồng vay tài sản bị tranh chấp, việc khởi kiện ra Tòa án là biện pháp pháp lý quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bên cho vay.
Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ,
Tuân thủ trình tự thủ tục tố tụng,
Kết hợp áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời
sẽ giúp quá trình giải quyết tranh chấp hiệu quả và tăng khả năng thu hồi nợ.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
