Công chứng văn bản phân chia di sản bằng quyền sử dụng đất
Trong thực tế, phần lớn các di sản để lại sau khi một người qua đời là quyền sử dụng đất hoặc nhà ở gắn liền với đất. Khi các đồng thừa kế muốn phân chia quyền này, việc thực hiện công chứng di sản đất đai là bước bắt buộc để đảm bảo hiệu lực pháp lý. Vậy quy trình công chứng được thực hiện ra sao, hồ sơ cần chuẩn bị những gì và cần lưu ý điều gì để tránh tranh chấp phát sinh? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ toàn bộ quy định hiện hành về vấn đề này.
>>> Xem thêm: Quy định mới: Trách nhiệm pháp lý củavăn phòng công chứng nếu sai phạm
Khi nào cần công chứng di sản đất đai?
Theo quy định tại “Điều 57 Luật Công chứng 2014”, văn bản khai nhận di sản hoặc thỏa thuận phân chia di sản phải được công chứng nếu trong khối di sản có bất động sản hoặc tài sản phải đăng ký quyền sở hữu.
Cụ thể, việc công chứng di sản đất đai là bắt buộc trong các trường hợp sau:
Người để lại di sản chết, có quyền sử dụng đất đứng tên trong Giấy chứng nhận;
Những người thừa kế có nhu cầu phân chia quyền sử dụng đất hoặc đăng ký sang tên;
Cơ quan đăng ký đất đai chỉ thực hiện thủ tục biến động khi có văn bản công chứng di sản hợp pháp.
Hồ sơ cần chuẩn bị khi công chứng di sản đất đai
Người yêu cầu công chứng cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ theo quy định, bao gồm:
✅ 1. Giấy tờ nhân thân:
Căn cước công dân/CMND và sổ hộ khẩu của tất cả người thừa kế;
Giấy chứng tử của người để lại di sản.
✅ 2. Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế:
Giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn, hoặc các tài liệu xác nhận mối quan hệ nhân thân theo quy định của “Bộ luật Dân sự 2015”.
✅ 3. Giấy tờ về quyền sử dụng đất:
Bản gốc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ);
Nếu đất là tài sản chung vợ chồng, cần kèm giấy tờ chứng minh quyền sở hữu chung.
✅ 4. Các giấy tờ khác (nếu có):
Di chúc hợp pháp (nếu có);
Giấy xác nhận không có tranh chấp đất đai do UBND cấp xã xác nhận;
Giấy ủy quyền (nếu ủy quyền cho người khác thực hiện thủ tục công chứng).
>>> Xem thêm: Những điều cần tránh khi ký hợp đồng với dịch vụ làm sổ đỏ
Trình tự công chứng văn bản phân chia di sản bằng quyền sử dụng đất
Quy trình công chứng di sản đất đai thường được thực hiện qua các bước sau:
Bước 1: Nộp hồ sơ tại tổ chức hành nghề công chứng
Người yêu cầu công chứng nộp hồ sơ trực tiếp hoặc qua ủy quyền hợp pháp tại văn phòng công chứng. Công chứng viên tiếp nhận, kiểm tra tính đầy đủ và hợp pháp của hồ sơ.
Tổ chức công chứng thực hiện niêm yết công khai thông báo khai nhận di sản tại UBND cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản trong thời hạn 15 ngày (theo “Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP”).
Bước 3: Lập và ký văn bản công chứng di sản
Sau thời hạn niêm yết, nếu không có khiếu nại, công chứng viên tiến hành lập văn bản thỏa thuận phân chia hoặc khai nhận di sản. Các đồng thừa kế ký trước mặt công chứng viên, và văn bản được chứng nhận, đóng dấu hợp pháp.
Bước 4: Nộp hồ sơ sang tên tại cơ quan đăng ký đất đai
Văn bản công chứng là cơ sở pháp lý để các thừa kế thực hiện thủ tục đăng ký sang tên quyền sử dụng đất tại Văn phòng đăng ký đất đai thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường.
Phí công chứng di sản đất đai được tính như thế nào?
Theo Thông tư 257/2016/TT-BTC, phí công chứng được tính theo giá trị tài sản hoặc giá trị phần quyền sử dụng đất trong khối di sản. Ví dụ:
Giá trị tài sản dưới 1 tỷ đồng: phí 0,1% giá trị tài sản;
Từ 1 tỷ đến 3 tỷ đồng: 1 triệu + 0,06% phần giá trị vượt 1 tỷ đồng;
Trên 3 tỷ đồng, mức phí tăng lũy tiến theo quy định.
Ngoài ra, người yêu cầu còn nộp phí lưu trữ hồ sơ và phí chứng thực bản sao (nếu có).
Để tránh tranh chấp và sai sót, người thừa kế nên:
Đảm bảo đất không có tranh chấp hoặc kê biên thi hành án;
Nếu một trong các đồng thừa kế ở nước ngoài, cần lập giấy ủy quyền có chứng nhận lãnh sự;
Trường hợp có di chúc, cần xác minh hiệu lực pháp lý của di chúc trước khi công chứng;
Đọc kỹ văn bản công chứng, kiểm tra thông tin về thửa đất, diện tích, tờ bản đồ, số GCN để đảm bảo chính xác tuyệt đối.
Kết luận
Công chứng di sản đất đai là bước quan trọng để chuyển quyền sử dụng đất từ người đã mất sang người thừa kế hợp pháp. Việc thực hiện đúng quy trình không chỉ đảm bảo hiệu lực pháp lý của văn bản, mà còn giúp tránh được các tranh chấp, khiếu nại trong tương lai. Do vậy, người thừa kế nên chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và lựa chọn tổ chức công chứng uy tín để thực hiện thủ tục nhanh chóng, chính xác.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
