Công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá khi người trúng đấu giá chết

Trong thực tế, không ít trường hợp người trúng đấu giá tài sản qua đời trước khi hoàn tất thủ tục ký kết hợp đồng hoặc công chứng mua bán tài sản đấu giá. Khi đó, việc công chứng hợp đồng đấu giá khi người trúng chết đặt ra nhiều vấn đề pháp lý phức tạp: ai có quyền ký hợp đồng, hợp đồng có còn hiệu lực không và tài sản được xử lý ra sao? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết quy định pháp luật hiện hành về vấn đề này để bạn đọc hiểu rõ và có hướng xử lý phù hợp.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có làm việc ngoài giờ không? Giải đáp chi tiết

Xử lý tình huống khi người trúng đấu giá chết trước khi công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá

Khi người trúng đấu giá chết trước khi công chứng, cần xem xét hai khả năng:

Trường hợp 1: Người trúng đấu giá đã thanh toán toàn bộ giá trị tài sản

Nếu người trúng đấu giá đã hoàn tất việc thanh toán nhưng chưa kịp ký hợp đồng công chứng thì:

• Quyền mua tài sản đấu giá được coi là tài sản hợp pháp của người chết.

• Người thừa kế hợp pháp (theo di chúc hoặc pháp luật) có thể thực hiện thủ tục nhận thừa kế và yêu cầu công chứng hợp đồng thay cho người đã mất.

Căn cứ khoản 1 Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015:

“Người thừa kế có quyền, nghĩa vụ thực hiện các giao dịch dân sự mà người chết để lại nếu không trái với pháp luật.”

Như vậy, tổ chức đấu giá và bên bán có thể làm việc với người thừa kế để hoàn tất thủ tục công chứng, ghi rõ nội dung “người thừa kế thực hiện quyền của người trúng đấu giá đã chết”.

Trường hợp 2: Người trúng đấu giá chưa thanh toán xong hoặc chưa ký hợp đồng

Nếu người trúng đấu giá qua đời khi hợp đồng chưa được ký hoặc chưa thanh toán đủ tiền thì kết quả đấu giá có thể bị hủy bỏ theo Điều 72 Luật Đấu giá tài sản 2016:

“Kết quả đấu giá bị hủy bỏ nếu người trúng đấu giá không thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo quy định.”

Trong trường hợp này, tổ chức đấu giá có quyền tổ chức lại buổi đấu giá, và người thừa kế không đương nhiên kế thừa quyền trúng đấu giá trừ khi có thỏa thuận đặc biệt với bên bán và được pháp luật cho phép.

>>> Xem thêm: Những thay đổi quan trọng về phí công chứng bạn cần biết trong năm nay

Quy trình công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá khi người trúng chết

Đối với trường hợp người thừa kế được phép tiếp tục giao dịch, quy trình công chứng thường gồm các bước:

Bước 1: Người thừa kế nộp hồ sơ chứng minh quyền thừa kế (di chúc, văn bản khai nhận di sản, giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân, giấy chứng tử của người trúng đấu giá).

Bước 2: Tổ chức đấu giá và bên bán tài sản xác nhận đồng ý để người thừa kế tiếp tục ký kết hợp đồng.

Bước 3: Nộp hồ sơ công chứng tại phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng nơi có tài sản.

Bước 4: Công chứng viên kiểm tra hồ sơ, xác định tính hợp pháp của quyền thừa kế và tiến hành công chứng hợp đồng với nội dung được điều chỉnh phù hợp (ví dụ: ghi rõ “người thừa kế thực hiện quyền và nghĩa vụ của người trúng đấu giá đã chết”).

>>> Xem thêm: Những lỗi thường gặp khi làm sổ đỏ và cách dịch vụ sổ đỏ hỗ trợ khắc phục

Một số lưu ý quan trọng khi công chứng hợp đồng đấu giá trong trường hợp người trúng chết

• Việc công chứng chỉ được chấp nhận khi có văn bản chứng nhận quyền thừa kế hợp pháp.

• Nếu có nhiều người thừa kế, tất cả phải đồng ý ký kết hoặc có ủy quyền hợp lệ cho một người đại diện.

• Trong trường hợp tài sản đấu giá là quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất, người thừa kế cần làm thủ tục khai nhận di sản tại tổ chức công chứng trước khi ký hợp đồng mua bán.

• Nếu phát sinh tranh chấp về quyền thừa kế, cơ quan công chứng có quyền từ chối công chứng cho đến khi vụ việc được giải quyết.

Hiệu lực pháp lý của hợp đồng mua bán tài sản trong trường hợp người trúng đấu giá chết

Theo quy định tại Điều 43 Luật Công chứng 2014:

“Hợp đồng được công chứng có hiệu lực kể từ thời điểm các bên ký và công chứng viên ký, đóng dấu.”

Do đó, nếu hợp đồng được công chứng sau khi người trúng đấu giá đã chết, thì người đó không còn là chủ thể hợp pháp, và hợp đồng sẽ chỉ có hiệu lực nếu được người thừa kế hợp pháp ký thay.

Trường hợp công chứng viên không phát hiện người trúng đấu giá đã chết mà vẫn tiến hành công chứng, thì hợp đồng đó có thể bị tuyên vô hiệu theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015 (do chủ thể không có năng lực hành vi dân sự tại thời điểm giao kết).

Kết luận

Vấn đề công chứng hợp đồng đấu giá khi người trúng chết là một tình huống pháp lý phức tạp, đòi hỏi phải xem xét kỹ tình trạng thanh toán, quyền thừa kế và sự đồng thuận của các bên liên quan. Người thừa kế có thể thay mặt người đã mất ký kết và công chứng hợp đồng nếu được pháp luật thừa nhận quyền này. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn pháp lý, các bên nên tham khảo ý kiến của công chứng viên hoặc luật sư trước khi thực hiện bất kỳ thủ tục nào.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Nghĩa vụ tài sản của người từ chối nhận di sản sau khi công chứng

>>> Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân có cần khi ly hôn không?

>>> Người mua nhà chưa có sổ: Có thể làm thủ tục làm sổ đỏ được không?

>>> Lệ phí trước bạ được tính như thế nào? đối với tài sản hình thành từ dự án

>>> Công chứng tặng cho nhà đất giữa anh chị em ruột có cần nộp thuế không?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com