Công chứng thừa kế nhà đất là bước quan trọng để người thừa kế được pháp luật công nhận quyền sử dụng đối với bất động sản. Tuy nhiên, trong thực tế, có nhiều trường hợp đất chưa có sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) khiến người dân băn khoăn: “Đất thừa kế chưa có sổ, có công chứng được không?” Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy định pháp luật và hướng xử lý trong trường hợp này.
>>> Xem thêm: Quyền thừa kế tài sản có bị mất khi con cái bất hiếu với cha mẹ không?
1. Công chứng thừa kế nhà đất là gì?
Công chứng thừa kế nhà đất là việc xác lập bằng văn bản quyền thừa kế đối với di sản là quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở. Văn bản này được lập và chứng thực bởi Văn phòng công chứng hoặc Phòng công chứng theo quy định tại Luật Công chứng 2014.
Việc công chứng này là cơ sở pháp lý để thực hiện các thủ tục tiếp theo như: đăng ký sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai, kê khai thuế, hoặc sử dụng đất đúng quy định pháp luật.
2. Đất thừa kế chưa có sổ đỏ có công chứng được không?
2.1 Căn cứ pháp lý công chứng thừa kế nhà đất
Theo khoản 1 Điều 168 Luật Đất đai 2013:
“Người sử dụng đất được thực hiện quyền chuyển nhượng, cho thuê, thừa kế,… khi có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất…”
Tuy nhiên, cũng theo khoản 1 Điều 633 Bộ luật Dân sự 2015:
“Người thừa kế có quyền hưởng di sản, kể cả khi di sản chưa được đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng theo quy định pháp luật.”
Như vậy, nếu đất chưa có sổ đỏ, vẫn có thể công chứng văn bản khai nhận di sản thừa kế nếu có đầy đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc đất hợp pháp.
2.2 Trường hợp được công chứng thừa kế nhà đất
>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng phức tạp? Đã có văn phòng công chứng lo!
Bạn có thể công chứng thừa kế nhà đất chưa có sổ đỏ trong các trường hợp sau:
-
Có giấy tờ mua bán, chuyển nhượng hợp pháp trước năm 1993 hoặc theo quy định từng thời kỳ.
-
Có giấy xác nhận của UBND xã/phường về nguồn gốc, quá trình sử dụng đất ổn định, không tranh chấp.
-
Có đơn xác nhận các đồng thừa kế đồng ý phân chia di sản.
3. Hồ sơ công chứng thừa kế nhà đất chưa có sổ đỏ
Để thực hiện công chứng thừa kế nhà đất chưa có sổ, bạn cần chuẩn bị hồ sơ gồm:
3.1 Hồ sơ nhân thân
-
Giấy tờ tùy thân của người yêu cầu công chứng.
-
Giấy chứng tử của người để lại di sản.
-
Giấy tờ chứng minh mối quan hệ với người chết: sổ hộ khẩu, giấy khai sinh, khai tử, hôn thú,…
3.2 Hồ sơ về tài sản thừa kế
>>> Xem thêm: Chưa đủ chữ ký, chia được không? Xử lý vướng mắc thừa kế đất đồng sở hữu
-
Giấy tờ về quyền sử dụng đất: giấy tờ mua bán, xác nhận của chính quyền địa phương, bản kê khai nguồn gốc đất,…
-
Văn bản khai nhận hoặc phân chia di sản (dự thảo).
4. Quy trình công chứng thừa kế nhà đất chưa có sổ đỏ
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ như mục 3.
Bước 2: Nộp hồ sơ tại Văn phòng công chứng
Công chứng viên sẽ thẩm tra hồ sơ, kiểm tra nguồn gốc pháp lý của đất và đề nghị bổ sung thông tin nếu cần.
Bước 3: Công chứng văn bản thừa kế
Nếu đủ điều kiện, văn bản thừa kế sẽ được ký kết và công chứng hợp pháp. Trường hợp cần thiết, công chứng viên có thể yêu cầu xác minh tại UBND xã/phường.
5. Ví dụ minh họa thực tế
Trường hợp ông Hùng (quận Hoàng Mai, Hà Nội): Cha mẹ ông Hùng mất và để lại mảnh đất chưa có sổ đỏ, nhưng có giấy viết tay mua bán đất từ năm 1991, kèm theo xác nhận của UBND phường về quá trình sử dụng đất liên tục, không tranh chấp.
Ông Hùng đã đến Văn phòng công chứng lập văn bản thừa kế. Sau khi cung cấp đầy đủ hồ sơ, công chứng viên kiểm tra và chấp nhận công chứng văn bản khai nhận di sản. Từ đó, ông Hùng tiếp tục làm thủ tục xin cấp sổ đỏ đứng tên mình theo diện thừa kế.
>>> Xem thêm: Bảo vệ di sản trọn vẹn: Khám phá cách Di chúc hợp pháp giúp bạn
6. Lưu ý
>>> Xem thêm: Mỗi năm có hàng ngàn vụ tranh chấp vì không làm Công chứng văn bản thừa kế đúng cách.
-
Nên nhờ luật sư hoặc công chứng viên tư vấn kỹ trước khi tiến hành.
-
Việc có đầy đủ giấy tờ gốc, hợp pháp về đất là yếu tố quyết định khả năng công chứng được hay không.
-
Nếu đất có tranh chấp hoặc nguồn gốc không rõ ràng, công chứng viên có quyền từ chối.
Kết luận
Việc công chứng thừa kế nhà đất khi đất chưa có sổ đỏ là hoàn toàn có thể thực hiện, với điều kiện bạn có đủ hồ sơ chứng minh nguồn gốc hợp pháp. Đây là bước pháp lý cần thiết giúp bạn bảo vệ quyền lợi thừa kế và tiến tới hợp pháp hóa quyền sử dụng đất.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com