Trong nhiều vụ việc lao động, người lao động bị sa thải mà không được đảm bảo quy trình, căn cứ hoặc quyền được tự bảo vệ theo luật. Khi đó, thủ tục tuyên bố sa thải trái luật trở thành công cụ pháp lý quan trọng để yêu cầu khôi phục vị trí làm việc và bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên, việc khởi kiện và chứng minh sa thải trái luật đòi hỏi hiểu biết sâu về quy định pháp lý, chứng cứ và quy trình tố tụng. Bài viết dưới đây phân tích rõ căn cứ, thủ tục và vai trò của luật sư giúp người lao động bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

>>> Xem thêm: Công chứng giấy tờ tại văn phòng công chứng mất bao lâu?

1. Căn cứ pháp lý về việc tuyên bố sa thải trái luật

Việc sa thải người lao động chỉ hợp pháp khi tuân thủ đầy đủ các quy định sau:

• “Điều 125 Bộ luật Lao động 2019” về các trường hợp được áp dụng hình thức sa thải;

• “Điều 122 Bộ luật Lao động 2019” về nguyên tắc và trình tự xử lý kỷ luật lao động;

• “Điều 128 Bộ luật Lao động 2019” về các hành vi bị cấm khi xử lý kỷ luật;

• “Nghị định 145/2020/NĐ-CP” hướng dẫn thi hành quy trình xử lý kỷ luật;

• Quy định về đối thoại, biên bản họp và quyền có người bảo vệ.

Nếu doanh nghiệp vi phạm các điều kiện này, người lao động có thể yêu cầu tòa án tuyên bố sa thải trái luật.

>>> Xem thêm: Lý do bạn nên làm công chứng nhà đất tại văn phòng chuyên nghiệp

2. Các trường hợp sa thải bị xem là trái luật

Sa thải sẽ bị tuyên trái luật nếu rơi vào một trong các trường hợp:

2.1. Không có căn cứ sa thải theo luật

Ví dụ: Không thuộc các hành vi nghiêm trọng được phép sa thải như trộm cắp, bỏ việc 5 ngày/tháng không lý do,…

2.2. Vi phạm trình tự kỷ luật

Bao gồm: không thông báo họp, không lập biên bản, xử lý khi người lao động đang ốm đau hoặc mang thai,…

2.3. Không có chứng cứ chứng minh lỗi của người lao động

Mọi cáo buộc phải được chứng minh bằng hồ sơ, hình ảnh, biên bản, đối chiếu.

2.4. Xử lý kỷ luật sai thẩm quyền

Người ký quyết định sa thải phải là người có thẩm quyền theo nội quy và hợp đồng lao động.

2.5. Sa thải mang tính phân biệt đối xử, trả đũa

Ví dụ: Do người lao động khiếu nại, tham gia tổ chức đại diện,…

>>> Xem thêm: Tại sao nhiều người chọn Di chúc tại nhà để tiết kiệm thời gian

3. Quy trình yêu cầu Tòa án tuyên bố sa thải trái luật

Theo “Điều 188 Bộ luật Lao động 2019” và “Bộ luật Tố tụng dân sự 2015”, trình tự thực hiện gồm:

3.1. Thu thập chứng cứ

Người lao động cần chuẩn bị:

• Quyết định sa thải;

• Hợp đồng lao động;

• Nội quy lao động;

• Biên bản họp xử lý kỷ luật (nếu có);

• Email, tin nhắn liên quan;

• Chứng cứ chứng minh doanh nghiệp vi phạm thủ tục.

Luật sư hỗ trợ rà soát, phân tích và bổ sung chứng cứ.

3.2. Gửi yêu cầu hòa giải bắt buộc

Theo luật, một số tranh chấp phải hòa giải tại Hòa giải viên lao động trước khi khởi kiện, trừ một số trường hợp được miễn (như sa thải).

>>> Xem thêm: Chi tiết hồ sơ thủ tục công chứng thừa kế cần mang theo

3.3. Nộp đơn khởi kiện yêu cầu tuyên sa thải trái luật

Đơn gửi đến TAND cấp huyện nơi doanh nghiệp đặt trụ sở. Trong đơn phải ghi rõ yêu cầu:

• Tuyên bố quyết định sa thải trái luật;

• Yêu cầu khôi phục việc làm (nếu muốn);

• Yêu cầu trả lương, đóng BHXH, bồi thường thiệt hại.

3.4. Tòa án thụ lý và xét xử

Luật sư tham gia với vai trò đại diện hoặc bảo vệ quyền lợi, trình bày chứng cứ, phản biện lập luận của doanh nghiệp.

4. Quyền lợi người lao động được hưởng khi sa thải bị tuyên trái luật

Khi tòa tuyên sa thải trái luật, “Điều 41 Bộ luật Lao động 2019” quy định doanh nghiệp phải:

4.1. Nhận người lao động trở lại làm việc

Người lao động được khôi phục đúng vị trí, mức lương và quyền lợi.

4.2. Trả lương, đóng BHXH, BHYT, BHTN

Doanh nghiệp phải thanh toán tiền lương trong thời gian người lao động không được làm việc.

4.3. Bồi thường ít nhất 2 tháng tiền lương theo hợp đồng

Đây là mức bồi thường bắt buộc.

4.4. Thỏa thuận bồi thường thêm

Nếu người lao động bị thiệt hại khác như tổn thất tinh thần, mất cơ hội thu nhập,…

4.5. Trường hợp người lao động không muốn quay lại làm việc

Doanh nghiệp phải:

• Trả trợ cấp thôi việc;

• Bồi thường thêm tối thiểu 2 tháng lương;

• Thanh toán toàn bộ quyền lợi chưa thực hiện.

5. Vai trò của luật sư trong việc yêu cầu tuyên bố sa thải trái luật

5.1. Đánh giá tính trái luật của quyết định sa thải

Luật sư rà soát quy trình, nội quy, chứng cứ và xác định mức độ vi phạm của doanh nghiệp.

5.2. Xây dựng chiến lược chứng minh

Bao gồm: chủ động thu thập chứng cứ, đề nghị trưng cầu, đối chiếu quy định pháp luật.

5.3. Chuẩn bị đơn khởi kiện và hồ sơ đầy đủ

Giúp tránh thiếu sót thủ tục khiến vụ việc bị trả hồ sơ hoặc kéo dài.

5.4. Đại diện tham gia tố tụng

Luật sư trình bày lập luận, phản biện chứng cứ doanh nghiệp và bảo vệ quyền lợi tối ưu.

5.5. Đàm phán bồi thường

Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp chọn thương lượng bồi thường để tránh rủi ro – luật sư sẽ đại diện đảm bảo mức bồi thường cao nhất có thể.

6. Một số lưu ý quan trọng trước khi yêu cầu tuyên bố sa thải trái luật

• Luôn lưu giữ email, tin nhắn, biên bản làm việc;

• Không ký vào biên bản nhận lỗi nếu không hiểu rõ nội dung;

• Nếu bị ép nghỉ việc, không tự ý viết đơn xin nghỉ;

• Hạn chế thời hiệu khởi kiện là 1 năm theo luật;

• Nên làm việc với luật sư sớm để tăng tỷ lệ thắng kiện.

Kết luận

Thủ tục yêu cầu tuyên bố sa thải trái luật không chỉ nhằm xác định tính hợp pháp của quyết định sa thải mà còn giúp người lao động được bồi thường đầy đủ và khôi phục vị trí làm việc. Để đảm bảo quyền lợi tối đa, việc có luật sư hỗ trợ trong quá trình thu thập chứng cứ, nộp đơn và tham gia phiên xử là yếu tố then chốt. Đây là biện pháp pháp lý hiệu quả giúp người lao động đối phó với các quyết định xử lý kỷ luật sai luật và bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Tách thửa đất do Nhà nước quản lý: Ai được phép làm?

>>> Tranh chấp đất liền kề: thủ tục đo đạc và xác minh mốc giới

>>> Văn phòng công chứng thứ 7 chủ nhật phù hợp người bận lịch hành chính

>>> Vì sao nên thuê dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói thay vì tự đi làm thủ tục?

>>> Tìm hiểu chi tiết về phí công chứng vay vốn ngân hàng và thế chấp tài sản

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com