Thời hạn hợp đồng thuê tài sản được quy định ra sao?
Hợp đồng thuê tài sản là hình thức phổ biến trong giao dịch dân sự và thương mại, giúp bên thuê sử dụng tài sản trong một thời gian nhất định để phục vụ nhu cầu sinh hoạt hoặc sản xuất kinh doanh. Một trong những nội dung quan trọng và bắt buộc phải thể hiện rõ trong hợp đồng là thời hạn thuê tài sản. Vậy thời hạn của hợp đồng thuê tài sản được quy định như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết căn cứ theo pháp luật hiện hành.
>>> Xem thêm: Khi người ký hợp đồng không biết chữ, văn phòng công chứng xử lý thế nào?
1. Hợp đồng thuê tài sản là gì?
Theo Điều 472 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, bên thuê phải trả tiền thuê theo thỏa thuận.
Tài sản cho thuê có thể là bất động sản (nhà, đất…), động sản (xe máy, ô tô, thiết bị…) hoặc các loại tài sản khác không bị cấm cho thuê theo quy định pháp luật.
Ví dụ: Anh A ký hợp đồng thuê nhà với chị B trong vòng 3 năm để mở cửa hàng kinh doanh. Trong trường hợp này, hợp đồng giữa anh A và chị B là hợp đồng thuê tài sản, và thời hạn thuê là 3 năm.
2. Quy định pháp luật về thời hạn hợp đồng thuê tài sản
Thời hạn hợp đồng thuê tài sản do các bên thỏa thuận
Căn cứ Khoản 1 Điều 473 Bộ luật Dân sự 2015, thời hạn thuê tài sản do các bên thỏa thuận. Nếu không có thỏa thuận thì được xác định theo mục đích thuê.
Nghĩa là pháp luật không ấn định cứng thời hạn tối thiểu hay tối đa cho hợp đồng thuê. Các bên có quyền tự do thỏa thuận phù hợp với nhu cầu thực tế. Nếu không thỏa thuận rõ, thời hạn thuê có thể được suy đoán từ cách sử dụng tài sản, ví dụ như thuê theo mùa vụ, theo năm học, hoặc theo chu kỳ sản xuất.
Ví dụ: Bà C cho ông D thuê xe tải 2 tấn để vận chuyển hàng hóa trong vòng 1 tháng. Nếu trong hợp đồng có ghi rõ thời hạn 1 tháng thì đó là căn cứ xác lập thời gian có hiệu lực. Nếu không ghi, thời hạn có thể được xác định theo thời gian vận chuyển thông thường cho lộ trình thỏa thuận.
>>> Xem thêm: Có nên thuê dịch vụ làm sổ đỏ khi tự làm gặp nhiều khó khăn?
Trường hợp hợp đồng thuê không xác định thời hạn
Theo Khoản 2 Điều 478 Bộ luật Dân sự 2015, nếu hợp đồng thuê tài sản không xác định thời hạn và bên thuê trả tiền theo kỳ hạn, thì mỗi bên có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng nhưng phải báo trước cho bên kia:
Ít nhất 15 ngày đối với động sản Ít nhất 30 ngày đối với bất động sản
Quy định này nhằm tạo sự linh hoạt cho hợp đồng thuê không cố định thời gian, đồng thời bảo vệ quyền lợi của cả hai bên trong việc chuẩn bị tài sản và kế hoạch sử dụng.
Thời hạn thuê đất, nhà ở chịu sự điều chỉnh riêng
Đối với các loại tài sản đặc biệt như đất đai, nhà ở, thời hạn thuê còn phụ thuộc vào các quy định pháp luật chuyên ngành như:
Luật Đất đai 2013: Thời hạn thuê đất đối với cá nhân, tổ chức có thể từ 5 năm, 10 năm, 50 năm tùy mục đích và quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
Luật Nhà ở 2014: Thời hạn thuê nhà ở phải được xác định cụ thể trong hợp đồng thuê, kể cả thuê nhà ở xã hội hoặc nhà ở thương mại.
Ví dụ: Công ty E thuê đất tại khu công nghiệp để xây nhà xưởng với thời hạn 30 năm. Việc thuê đất này cần được UBND cấp tỉnh chấp thuận và có hợp đồng thuê đất theo Luật Đất đai. Trong khi đó, nhân viên của công ty thuê căn hộ gần khu công nghiệp để ở 1 năm, được lập hợp đồng thuê nhà riêng theo Luật Nhà ở.
>>> Xem thêm: Có cần thiết mở rộng phạm vi hoạt động ngoài trụ sở cho dịch vụ công chứng trong bối cảnh hậu COVID-19?
3. Hậu quả pháp lý khi không quy định rõ thời hạn thuê tài sản
Khi hợp đồng thuê tài sản không quy định rõ thời hạn, có thể dẫn đến những hệ quả pháp lý sau:
Không xác định được thời điểm kết thúc hợp đồng, gây tranh chấp về việc bên thuê có còn quyền sử dụng tài sản hay không.
Khó xác định trách nhiệm pháp lý nếu một bên đơn phương chấm dứt hợp đồng, đặc biệt khi không báo trước theo thời gian luật định.
Khó thực hiện việc đòi lại tài sản hoặc yêu cầu bồi thường nếu bên thuê không trả tài sản đúng thời điểm.
Ví dụ: Anh F thuê xe ô tô của chị G để sử dụng “một thời gian” mà không ghi rõ thời hạn. Khi chị G muốn lấy lại xe sau 2 tuần, anh F không đồng ý và cho rằng có thể sử dụng thêm 1 tháng. Trường hợp này có thể dẫn đến tranh chấp hợp đồng do thiếu rõ ràng về thời hạn thuê.
4. Một số lưu ý về thời hạn hợp đồng thuê tài sản
Các bên nên ghi rõ thời hạn thuê và điều kiện gia hạn (nếu có) trong hợp đồng để tránh hiểu nhầm và phát sinh tranh chấp.
Nên kèm điều khoản về việc chấm dứt hợp đồng trước thời hạn và nghĩa vụ báo trước, để phù hợp với Điều 478 Bộ luật Dân sự.
Nếu là tài sản phải đăng ký quyền sở hữu hoặc thuộc đối tượng điều chỉnh của luật chuyên ngành (như đất đai, nhà ở…), thì cần đảm bảo thời hạn thuê tuân thủ theo quy định cụ thể trong luật đó.
Hợp đồng thuê tài sản là một giao dịch dân sự phổ biến nhưng cần được thiết lập rõ ràng, đặc biệt về thời hạn thuê. Việc thỏa thuận cụ thể thời gian thuê không chỉ giúp bảo đảm quyền và nghĩa vụ cho các bên mà còn là căn cứ pháp lý để giải quyết tranh chấp khi có phát sinh. Trước khi ký hợp đồng, các bên nên tìm hiểu kỹ các quy định pháp luật hoặc tham khảo ý kiến luật sư để hợp đồng có giá trị pháp lý cao nhất.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
