Trong mọi giao dịch cần đến sự xác nhận của cơ quan công chứng, việc hiểu rõ quyền lợi người công chứng cũng như nghĩa vụ của họ là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ giúp quá trình công chứng diễn ra thuận lợi, minh bạch mà còn bảo vệ tối đa quyền lợi hợp pháp của bạn. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích các quyền và nghĩa vụ cơ bản của người yêu cầu công chứng dựa trên các quy định pháp luật hiện hành, cùng với ví dụ minh họa thực tế.
>>> Xem thêm: Đừng để rủi ro khi làm hợp đồng, hãy đến với văn phòng công chứng đáng tin cậy nhất.
1. Cơ sở pháp lý về quyền và nghĩa vụ của người yêu cầu công chứng
Quyền và nghĩa vụ của người yêu cầu công chứng được quy định rõ ràng trong Luật Công chứng 2014, đặc biệt tại Điều 6. Việc nắm vững các điều khoản này giúp bạn chủ động hơn trong mọi giao dịch và đảm bảo tính hợp pháp của văn bản công chứng.
2. Các quyền lợi chính của người yêu cầu công chứng
Khi sử dụng dịch vụ công chứng, bạn có những quyền lợi người công chứng sau đây:
2.1. Quyền lợi người công chứng: Yêu cầu công chứng mọi hợp đồng, giao dịch không trái pháp luật, đạo đức xã hội
Bạn có quyền yêu cầu công chứng viên thực hiện công chứng đối với tất cả các hợp đồng, giao dịch, bản dịch hoặc xác nhận tính xác thực của các văn bản. Điều này áp dụng miễn là nội dung của các văn bản đó không vi phạm điều cấm của pháp luật và không trái đạo đức xã hội. Công chứng viên có trách nhiệm thực hiện yêu cầu này nếu đáp ứng đủ điều kiện theo quy định pháp luật.
2.2. Lựa chọn tổ chức hành nghề công chứng
Bạn hoàn toàn có quyền tự do lựa chọn bất kỳ Phòng Công chứng hoặc Văn phòng Công chứng nào để yêu cầu công chứng. Điều này đặc biệt có lợi khi bạn muốn tìm một tổ chức có vị trí thuận tiện, uy tín hoặc chuyên môn phù hợp với loại hình giao dịch của mình. Tuy nhiên, cần lưu ý đối với các giao dịch liên quan đến bất động sản, bạn phải chọn tổ chức công chứng có trụ sở tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có bất động sản đó.
2.3. Yêu cầu giữ bí mật thông tin
Thông tin cá nhân và nội dung giao dịch của bạn sẽ được công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng bảo mật tuyệt đối, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Điều này giúp bạn yên tâm khi cung cấp các thông tin nhạy cảm cho mục đích công chứng.
Nếu bạn bị thiệt hại do lỗi của công chứng viên hoặc tổ chức hành nghề công chứng gây ra, bạn có quyền yêu cầu bồi thường. Đây là một quyền lợi quan trọng, đảm bảo bạn được bảo vệ nếu có sai sót từ phía công chứng viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Nếu bạn cảm thấy công chứng viên yêu cầu mình thực hiện các hành vi trái pháp luật hoặc cung cấp thông tin không đúng sự thật, bạn có quyền từ chối và khiếu nại. Quyền này giúp bạn không bị ép buộc vào các giao dịch không hợp pháp.
3. Các nghĩa vụ cần thực hiện của người yêu cầu công chứng
Bên cạnh quyền lợi người công chứng, bạn cũng có những nghĩa vụ cơ bản cần tuân thủ để đảm bảo quá trình công chứng diễn ra đúng quy định:
3.1. Cung cấp đầy đủ, trung thực thông tin và giấy tờ
Đây là nghĩa vụ tiên quyết. Bạn phải cung cấp đầy đủ và trung thực tất cả các thông tin, giấy tờ cần thiết cho việc công chứng. Nếu cố ý cung cấp thông tin sai lệch hoặc giả mạo giấy tờ, bạn có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý theo quy định của pháp luật. Việc này giúp công chứng viên xác minh chính xác các nội dung và đảm bảo tính hợp pháp của văn bản.
3.2. Chịu trách nhiệm về tính chính xác, hợp pháp của giấy tờ
Bạn phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về tính chính xác, hợp pháp của các bản chính giấy tờ mà mình đã xuất trình cho công chứng viên. Công chứng viên sẽ dựa vào những giấy tờ này để thực hiện công chứng, do đó, bất kỳ sai sót hay giả mạo nào từ phía bạn đều sẽ dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng.
3.3. Nộp phí công chứng và thù lao công chứng & quyền lợi người công chứng
Bạn có nghĩa vụ nộp phí công chứng theo quy định của pháp luật và thù lao công chứng theo thỏa thuận với tổ chức hành nghề công chứng. Các khoản phí này là chi phí cần thiết để tổ chức công chứng duy trì hoạt động và cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp.
3.4. Yêu cầu công chứng trong trường hợp bị hạn chế quyền quyền lợi người công chứng
Nếu bạn thuộc trường hợp bị hạn chế quyền hoặc nghĩa vụ (ví dụ: bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, mất năng lực hành vi dân sự), bạn có nghĩa vụ phải thông báo cho công chứng viên biết và thực hiện việc công chứng thông qua người đại diện hợp pháp theo quy định của pháp luật.
4. Ví dụ minh họa thực tế quyền lợi người công chứng
Chị Lan muốn tặng cho con trai một phần căn nhà và đất của mình. Khi đến Văn phòng Công chứng để làm hợp đồng tặng cho, chị đã thực hiện các quyền và nghĩa vụ sau:
Yêu cầu công chứng: Chị Lan trình bày mong muốn công chứng hợp đồng tặng cho một phần căn nhà và đất. Công chứng viên đã tiếp nhận yêu cầu và hướng dẫn chị chuẩn bị hồ sơ.
Cung cấp thông tin và giấy tờ: Chị Lan cung cấp đầy đủ Sổ hồng gốc, giấy tờ tùy thân của mình và con trai, giấy khai sinh của con trai để chứng minh quan hệ mẹ con. Chị cũng trung thực khai báo về việc tài sản không có tranh chấp hay bị kê biên.
Lựa chọn Văn phòng Công chứng: Chị Lan đã tìm hiểu và lựa chọn một Văn phòng Công chứng gần nhà, thuận tiện cho việc đi lại.
Nộp phí và thù lao: Sau khi hợp đồng được soạn thảo và công chứng viên kiểm tra đầy đủ, chị Lan đã nộp các khoản phí công chứng theo quy định và thù lao dịch vụ cho Văn phòng Công chứng.
Bí mật thông tin: Trong suốt quá trình, các thông tin cá nhân và về tài sản của chị Lan đều được công chứng viên giữ bí mật, đảm bảo quyền riêng tư của chị.
>>> Xem thêm: Bạn có chắc mình đã biết hết về quy trình công chứng giấy tờ chưa? Kiểm tra ngay!
Nếu trong quá trình này, chị Lan phát hiện công chứng viên có yêu cầu sai quy định hoặc làm lộ thông tin cá nhân, chị hoàn toàn có quyền khiếu nại để bảo vệ quyền lợi người công chứng của mình.
Việc nắm rõ quyền lợi người công chứng và nghĩa vụ của người yêu cầu công chứng là vô cùng cần thiết để bạn có thể chủ động, tự tin trong mọi giao dịch cần công chứng. Điều này không chỉ giúp bạn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình mà còn góp phần vào sự minh bạch, chính xác của hệ thống pháp luật. Hãy luôn tuân thủ đúng quy định và tìm kiếm sự hỗ trợ từ các tổ chức công chứng uy tín để đảm bảo an toàn cho các giao dịch của bạn.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
