Giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ: Thủ tục đơn giản – phức tạp?
Khi chuẩn bị xây dựng một ngôi nhà cho gia đình, điều khiến nhiều người lo lắng không chỉ là chi phí hay thiết kế mà còn là thủ tục pháp lý, đặc biệt là giấy phép xây dựng. Với câu hỏi “Giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ có đơn giản hay phức tạp?”, nhiều chủ đầu tư còn khá mơ hồ. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ toàn diện về giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ, căn cứ pháp lý mới nhất, quy trình thủ tục và những tình huống thực tế thường gặp.
Theo khoản 17 Điều 3 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi bổ sung bởi Luật Xây dựng 2020), giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, cho phép cá nhân, tổ chức được xây dựng công trình, nhà ở.
Nhà ở riêng lẻ là loại hình nhà được xây dựng trên thửa đất ở riêng biệt, thuộc quyền sử dụng hợp pháp của hộ gia đình hoặc cá nhân. Như vậy, đây chính là điều kiện pháp lý bắt buộc để được xây dựng nhà trên đất hợp pháp.
2. Căn cứ pháp lý về giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ
Một số văn bản pháp luật quan trọng điều chỉnh gồm:
Luật Xây dựng 2014, sửa đổi bổ sung năm 2020.
Nghị định 15/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng.
Nghị định 16/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng.
Thông tư 15/2016/TT-BXD hướng dẫn cấp giấy phép xây dựng và quản lý trật tự xây dựng (còn hiệu lực ở một số nội dung).
3. Điều kiện để xin giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ
Theo Điều 93 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020), điều kiện cấp gồm:
Nhà phải phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng đã được phê duyệt.
Có quyền sử dụng đất hợp pháp theo Luật Đất đai.
Bản vẽ thiết kế nhà phải được lập bởi đơn vị có đủ điều kiện năng lực (đối với công trình từ 3 tầng hoặc có diện tích lớn).
Bảo đảm an toàn, không ảnh hưởng đến công trình liền kề, hạ tầng kỹ thuật.
Ví dụ: Anh Nam tại Hà Nội muốn xây nhà 3 tầng trên thửa đất đã có sổ đỏ, thuộc khu vực đô thị đã có quy hoạch chi tiết. Anh bắt buộc phải xin giấy phép xây dựng và nộp kèm hồ sơ thiết kế mới được khởi công.
5. Các trường hợp nhà ở riêng lẻ được miễn giấy phép xây dựng
Không phải mọi trường hợp đều cần xin giấy phép. Theo Điều 89 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020), một số trường hợp nhà ở riêng lẻ được miễn giấy phép như:
Nhà ở riêng lẻ ở nông thôn thuộc khu vực chưa có quy hoạch đô thị, chưa có quy hoạch xây dựng chi tiết.
Công trình xây dựng khẩn cấp.
Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong mà không làm thay đổi kết cấu chịu lực, không tiếp giáp đường đô thị.
Ví dụ: Bà Hoa tại Hưng Yên xây dựng nhà cấp 4 trên đất ở nông thôn, khu vực chưa có quy hoạch chi tiết, thì không cần xin giấy phép xây dựng.
6. Xử phạt khi xây dựng nhà ở riêng lẻ không có giấy phép
Theo Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP, hành vi xây dựng nhà ở riêng lẻ không phép có thể bị phạt từ 60 triệu đến 80 triệu đồng tại đô thị. Ngoài ra, chủ đầu tư còn buộc phải ngừng thi công và xin phép bổ sung.
Thủ tục này không hề phức tạp nếu người dân nắm rõ quy định pháp luật và chuẩn bị đúng hồ sơ. Tuy nhiên, việc bỏ qua giấy phép hoặc làm sai thủ tục có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như bị xử phạt, buộc tháo dỡ công trình. Vì vậy, trước khi xây nhà, chủ đầu tư nên tìm hiểu kỹ quy định mới nhất hoặc nhờ đến sự hỗ trợ của đơn vị tư vấn pháp lý uy tín để đảm bảo an toàn và hợp pháp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
