Công chứng văn bản phân chia di sản khi người thừa kế ở nước ngoài
Trong thực tế, nhiều trường hợp người để lại di sản qua đời tại Việt Nam nhưng người thừa kế lại đang sinh sống, làm việc hoặc định cư ở nước ngoài. Khi đó, việc công chứng văn bản phân chia di sản khi người thừa kế ở nước ngoài trở nên phức tạp hơn do liên quan đến yếu tố quốc tế và thủ tục chứng nhận hợp pháp hóa lãnh sự. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình, căn cứ pháp lý và ví dụ thực tế giúp bạn dễ dàng thực hiện.
1️⃣ Căn cứ pháp lý về công chứng di sản có người thừa kế ở nước ngoài ⚖️
Một số quy định pháp lý điều chỉnh hoạt động công chứng di sản có yếu tố nước ngoài gồm:
Bộ luật Dân sự 2015, quy định về thừa kế và chia di sản (Chương XXIII).
Luật Công chứng 2014, đặc biệt là Điều 42 và Điều 44 quy định về thẩm quyền và địa điểm công chứng.
Nghị định 23/2015/NĐ-CP về cấp bản sao, chứng thực chữ ký, hợp pháp hóa lãnh sự.
Luật Quốc tịch Việt Nam 2008 (sửa đổi, bổ sung 2014), quy định về quyền thừa kế của người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
📘 Điều 42 Luật Công chứng 2014 nêu rõ:
“Công chứng viên được thực hiện công chứng đối với các hợp đồng, giao dịch có yếu tố nước ngoài nếu nội dung và hình thức phù hợp với pháp luật Việt Nam.”
Như vậy, nếu một hoặc nhiều người thừa kế đang ở nước ngoài, việc công chứng vẫn được thực hiện tại Việt Nam, miễn là đảm bảo đúng quy định về hồ sơ và hợp pháp hóa giấy tờ.
2️⃣ Hồ sơ công chứng di sản khi người thừa kế ở nước ngoài 📑
Khi thực hiện công chứng di sản có người thừa kế ở nước ngoài, các bên cần chuẩn bị:
🧾 Hồ sơ của người để lại di sản:
Giấy chứng tử.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, sổ tiết kiệm, cổ phần, v.v.).
Giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân với người thừa kế (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn…).
🌍 Hồ sơ của người thừa kế ở nước ngoài:
Hộ chiếu hoặc giấy tờ tùy thân hợp lệ.
Giấy ủy quyền (nếu không trực tiếp về Việt Nam ký văn bản công chứng).
Giấy tờ chứng nhận quan hệ thừa kế (có thể cần dịch, công chứng và hợp pháp hóa lãnh sự).
Trường hợp có người đại diện tại Việt Nam: văn bản ủy quyền hợp pháp đã được công chứng, chứng thực.
📌 Lưu ý: Các tài liệu bằng tiếng nước ngoài phải được dịch sang tiếng Việt và công chứng bản dịch theo quy định tại Điều 61 Luật Công chứng 2014.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ, uy tín, cam kết không phát sinh chi phí bất hợp lý
3️⃣ Quy trình công chứng di sản khi người thừa kế ở nước ngoài 🏛️
🔹 Bước 1: Chuẩn bị và xác minh hồ sơ
Công chứng viên tiếp nhận hồ sơ và kiểm tra tính hợp lệ, bao gồm: quyền sở hữu tài sản, danh sách người thừa kế, di chúc (nếu có).
🔹 Bước 2: Làm rõ yếu tố nước ngoài
Nếu người thừa kế ở nước ngoài không thể có mặt, họ phải lập văn bản ủy quyền tại cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước sở tại, sau đó gửi về Việt Nam.
🔹 Bước 3: Soạn thảo văn bản thỏa thuận phân chia di sản
Công chứng viên soạn thảo hoặc kiểm tra nội dung văn bản. Người thừa kế tại Việt Nam hoặc người đại diện hợp pháp ký trước mặt công chứng viên.
🔹 Bước 4: Ký, công chứng và lưu hồ sơ
Công chứng viên chứng nhận văn bản hợp lệ, đóng dấu và lưu trữ hồ sơ theo quy định.
4️⃣ Ví dụ thực tế về người thừa kế ở nước ngoài 🌐
Trường hợp thực tế: Ông H qua đời tại Hà Nội, để lại căn nhà trị giá 10 tỷ đồng. Hai người con, anh A đang sống tại Úc và chị B ở Việt Nam.
Anh A không thể về nước, nên đã đến Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Sydney để lập giấy ủy quyền cho chị B thay mặt ký văn bản phân chia di sản. Giấy ủy quyền này được hợp pháp hóa lãnh sự và gửi về Việt Nam.
Sau đó, chị B và công chứng viên tiến hành công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản tại Phòng Công chứng số 1 Hà Nội. 👉 Toàn bộ quá trình hợp lệ, văn bản có giá trị pháp lý như khi anh A trực tiếp ký tại Việt Nam.
5️⃣ Một số lưu ý quan trọng khi người thừa kế ở nước ngoài ✍️
✅ Các giấy tờ lập ở nước ngoài bắt buộc phải được hợp pháp hóa lãnh sự (trừ trường hợp được miễn theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên). ✅ Nếu người thừa kế có quốc tịch nước ngoài, cần xác định rõ phạm vi quyền thừa kế tại Việt Nam theo quy định của Bộ luật Dân sự. ✅ Nên sử dụng dịch vụ tư vấn công chứng chuyên nghiệp để được hướng dẫn soạn thảo, dịch thuật và chuẩn bị hồ sơ đúng chuẩn pháp lý.
Việc công chứng văn bản phân chia di sản khi người thừa kế ở nước ngoài đòi hỏi tuân thủ chặt chẽ quy định pháp luật về công chứng, chứng thực và hợp pháp hóa lãnh sự. Người thừa kế cần chuẩn bị kỹ hồ sơ, hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình để đảm bảo giao dịch diễn ra nhanh chóng, hợp pháp và được pháp luật Việt Nam công nhận.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
