Bị tước quyền nuôi con sau ly hôn: Có thể kháng cáo không?
Trong quá trình giải quyết ly hôn, quyền nuôi con là một trong những vấn đề nhạy cảm và dễ phát sinh tranh chấp nhất. Có những trường hợp, Tòa án quyết định tước quyền nuôi con sau ly hôn của một bên do vi phạm nghĩa vụ hoặc có hành vi gây ảnh hưởng đến sự phát triển của con. Tuy nhiên, liệu người bị tước quyền nuôi con có thể kháng cáo để đòi lại quyền này không? Bài viết dưới đây sẽ phân tích cụ thể quy định pháp luật mới nhất, điều kiện, thủ tục và ví dụ thực tế để giúp bạn hiểu rõ hơn.
>>> Xem thêm: Giải pháp công chứng toàn diện cho cá nhân và doanh nghiệp: Văn phòng công chứng
1. Căn cứ pháp lý về việc tước quyền nuôi con sau ly hôn
Theo Điều 85 và 86 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, Tòa án có thể tước quyền nuôi con của cha hoặc mẹ nếu người đó có hành vi ngược đãi, bỏ rơi, không thực hiện nghĩa vụ chăm sóc, hoặc có lối sống ảnh hưởng xấu đến con. Ngoài ra, Điều 271 và 273 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 quy định quyền kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án trong thời hạn 15 ngày kể từ khi nhận được quyết định tước quyền nuôi con.
Theo Nghị quyết 02/2023/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, người bị tước quyền nuôi con có thể yêu cầu Tòa án xem xét lại nếu chứng minh được mình có đủ điều kiện nuôi con tốt hơn, đảm bảo lợi ích của trẻ.
Ví dụ thực tế: Anh D sau ly hôn được quyền nuôi con nhưng thường xuyên bỏ mặc, không chăm sóc con. Sau khi có đơn của người mẹ, Tòa án đã tước quyền nuôi con của anh D. Tuy nhiên, một năm sau, anh chứng minh được mình có việc làm ổn định, cai nghiện rượu thành công, Tòa án đã cho phép kháng cáo và khôi phục quyền nuôi con.
2. Các trường hợp bị tước quyền nuôi con sau ly hôn
Theo Điều 85 Luật Hôn nhân và Gia đình, việc tước quyền nuôi con chỉ áp dụng trong những trường hợp thật sự nghiêm trọng. Cụ thể gồm:
Người nuôi con ngược đãi, hành hạ con, gây tổn thương thể chất hoặc tinh thần.
Bỏ rơi, không chăm sóc, không cấp dưỡng trong thời gian dài.
Có lối sống đồi trụy, nghiện ma túy, cờ bạc, hoặc thường xuyên gây ảnh hưởng xấu đến môi trường sống của con.
Người nuôi con bị phạt tù giam dài hạn hoặc mất năng lực hành vi dân sự.
Ví dụ minh họa: Chị H được quyền nuôi con 7 tuổi sau ly hôn. Tuy nhiên, do nghiện cờ bạc, chị thường xuyên bỏ nhà đi qua đêm, để con một mình không được chăm sóc. Sau khi hàng xóm phản ánh và UBND phường lập biên bản, Tòa án đã ra quyết định tước quyền nuôi con của chị và giao lại cho người cha.
>>> Xem thêm: Công chứng thừa kế giúp giải quyết tranh chấp tài sản ra sao?
3. Quyền kháng cáo khi bị tước quyền nuôi con sau ly hôn
Người bị tước quyền nuôi con có quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc quyết định. Nếu vắng mặt tại phiên tòa, thời hạn kháng cáo tính từ ngày nhận được bản sao bản án.
Trình tự kháng cáo gồm:
Chuẩn bị đơn kháng cáo, nêu rõ lý do, căn cứ pháp lý, và chứng cứ chứng minh điều kiện nuôi con tốt hơn.
Nộp đơn kháng cáo tại Tòa án sơ thẩm hoặc Tòa án cấp phúc thẩm (TAND cấp tỉnh).
Đóng án phí phúc thẩm 300.000 đồng theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14.
Ví dụ: Anh T bị tước quyền nuôi con vì bị cho rằng không cấp dưỡng. Tuy nhiên, anh cung cấp sao kê chuyển tiền hằng tháng chứng minh vẫn thực hiện nghĩa vụ. Tòa án phúc thẩm đã chấp nhận kháng cáo, hủy phần quyết định tước quyền nuôi con của anh.
4. Thủ tục khôi phục quyền nuôi con sau ly hôn khi bị tước
Theo khoản 3 Điều 86 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, người bị tước quyền nuôi con có thể xin khôi phục quyền nuôi con nếu chứng minh đã thay đổi, cải thiện điều kiện sống và có khả năng đảm bảo tốt hơn cho con.
Hồ sơ gồm:
Đơn đề nghị khôi phục quyền nuôi con.
Bản án, quyết định tước quyền nuôi con.
Giấy tờ chứng minh cải thiện điều kiện (hợp đồng lao động, xác nhận nơi ở, thu nhập, giấy chứng nhận cai nghiện…).
Các tài liệu chứng minh mối quan hệ tình cảm giữa cha/mẹ và con (ảnh, thư từ, xác nhận của chính quyền).
Ví dụ: Sau khi bị tước quyền nuôi con vì nghiện ma túy, chị P tham gia chương trình cai nghiện bắt buộc, có việc làm ổn định và kết quả kiểm tra y tế chứng minh đã hồi phục. Sau 2 năm, chị được Tòa án chấp thuận khôi phục quyền thăm nom và sau đó là quyền trực tiếp nuôi con.
>>> Xem thêm: Tiết lộ bí quyết làm sổ đỏ nhanh gọn cùng Dịch vụ sổ đỏ được nhiều người tin chọn
5. Lưu ý khi kháng cáo hoặc xin khôi phục quyền nuôi con
Tập trung chứng minh điều kiện nuôi dưỡng, môi trường sống và tinh thần ổn định.
Không kháng cáo cảm tính mà cần có căn cứ pháp lý và bằng chứng cụ thể.
Trong thời gian chờ kháng cáo, người bị tước quyền vẫn có thể được thăm con nếu không ảnh hưởng đến lợi ích của trẻ (theo Điều 82 Luật Hôn nhân và Gia đình).
Nên nhờ luật sư tư vấn để đảm bảo hồ sơ đầy đủ và lập luận vững chắc khi làm việc với Tòa án.
Kết luận
Việc tước quyền nuôi con ly hôn là biện pháp bảo vệ quyền lợi chính đáng của trẻ em, chỉ được áp dụng trong những trường hợp thật sự cần thiết. Tuy nhiên, người bị tước quyền vẫn có quyền kháng cáo và xin khôi phục nếu chứng minh được mình đã thay đổi, có khả năng chăm sóc con tốt hơn. Mục tiêu cuối cùng của pháp luật luôn hướng đến lợi ích tốt nhất cho con trẻ, vì vậy việc nỗ lực cải thiện và chứng minh sự thay đổi tích cực là yếu tố quan trọng nhất giúp cha hoặc mẹ lấy lại quyền nuôi con một cách hợp pháp và bền vững.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
