Giải quyết tranh chấp nhà ở xã hội: Xử lý khi có vấn đề phát sinh
Trong quá trình giao dịch mua bán, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội, tranh chấp giữa các bên có thể xảy ra do hợp đồng không rõ ràng, vi phạm nghĩa vụ hoặc các vấn đề liên quan đến thủ tục pháp lý. Hiểu đúng quy định pháp luật và nắm vững cách xử lý sẽ giúp người dân bảo vệ quyền lợi, tránh rủi ro pháp lý. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về giải quyết tranh chấp nhà ở xã hội theo quy định mới nhất.
1. Cơ sở pháp lý về giải quyết tranh chấp nhà ở xã hội
Bộ luật Dân sự 2015: Quy định chung về hợp đồng, giao dịch dân sự và giải quyết tranh chấp.
Luật Nhà ở 2023 (có hiệu lực từ 01/01/2025): Điều chỉnh hoạt động mua bán, thuê, thuê mua nhà ở xã hội.
Luật Kinh doanh bất động sản 2023: Quy định về hợp đồng, quyền và nghĩa vụ của các bên trong giao dịch nhà ở.
Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2019): Căn cứ giải quyết tranh chấp tại Tòa án.
2. Nguyên nhân dẫn đến tranh chấp và phải giải quyết tranh chấp nhà ở xã hội
2.1. Tranh chấp về hợp đồng mua bán, thuê mua
Hợp đồng không được công chứng theo quy định tại Điều 122 Luật Nhà ở 2023.
Điều khoản về giá bán, tiến độ thanh toán hoặc bàn giao nhà không rõ ràng.
2.2. Tranh chấp về quyền sở hữu và sử dụng
Người mua bán nhà ở xã hội trước khi đủ thời hạn tối thiểu 5 năm theo Điều 77 Luật Nhà ở 2023.
Tranh chấp diện tích sử dụng, quyền sở hữu chung – riêng trong chung cư.
2.3. Tranh chấp với chủ đầu tư dự án
Chủ đầu tư chậm bàn giao nhà, không đảm bảo chất lượng.
Chủ đầu tư sử dụng sai mục đích nguồn vốn huy động từ khách hàng.
Ví dụ thực tế: Một số dự án nhà ở xã hội tại Hà Nội từng phát sinh tranh chấp do chủ đầu tư bàn giao nhà chậm 18 tháng so với hợp đồng, khiến người mua khiếu kiện tập thể ra Tòa án.
3.2. Hòa giải tại cơ sở hoặc cơ quan quản lý nhà ở
Có thể nhờ Ủy ban nhân dân cấp xã/phường hoặc cơ quan quản lý nhà ở hỗ trợ hòa giải.
Phù hợp với tranh chấp nhỏ, không phức tạp.
3.3. Trọng tài thương mại
Áp dụng khi hợp đồng có thỏa thuận giải quyết tranh chấp tại Trọng tài.
Theo Luật Trọng tài thương mại 2010, phán quyết trọng tài có giá trị chung thẩm.
3.4. Khởi kiện tại Tòa án nhân dân
Khi tranh chấp không thể thương lượng hoặc hòa giải, các bên có quyền khởi kiện.
Theo Điều 26 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng dân sự, kinh doanh, thương mại liên quan đến nhà ở.
4. Quy trình giải quyết tranh chấp nhà ở xã hội tại Tòa án
Nộp đơn khởi kiện kèm tài liệu chứng cứ đến Tòa án có thẩm quyền.
Tòa án thụ lý và tiến hành hòa giải theo thủ tục tố tụng.
Xét xử sơ thẩm: Tòa án ra bản án, quyết định.
Phúc thẩm (nếu có kháng cáo, kháng nghị).
Thi hành án dân sự: Bản án có hiệu lực được đưa ra thi hành.
Ví dụ minh họa: Anh Bình ký hợp đồng mua nhà ở xã hội với chủ đầu tư, đã thanh toán 80% giá trị hợp đồng nhưng sau 3 năm vẫn chưa được bàn giao. Sau nhiều lần thương lượng thất bại, anh Bình nộp đơn khởi kiện tại TAND quận nơi có dự án. Tòa án tuyên buộc chủ đầu tư bàn giao nhà và bồi thường thiệt hại do chậm tiến độ.
Luôn kiểm tra tính pháp lý của hợp đồng: có công chứng, có đầy đủ điều khoản về nghĩa vụ của các bên.
Thu thập đầy đủ chứng từ, hóa đơn, biên bản bàn giao để làm chứng cứ.
Ưu tiên thương lượng trước khi khởi kiện để tránh kéo dài thời gian.
Khi cần thiết, nên nhờ luật sư hỗ trợ về soạn thảo đơn khởi kiện và tham gia tố tụng.
>>> Xem thêm: Uy tín được khẳng định qua hàng nghìn khách hàng tại Phòng công chứng.
Kết luận
Giải quyết tranh chấp nhà ở xã hội là quá trình phức tạp, đòi hỏi hiểu rõ pháp luật và lựa chọn đúng phương thức xử lý. Người dân cần nắm rõ căn cứ pháp lý, lưu giữ hồ sơ giao dịch đầy đủ và tìm đến cơ quan có thẩm quyền khi phát sinh tranh chấp. Việc chủ động phòng ngừa và xử lý kịp thời sẽ giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình một cách hiệu quả.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
