Giải quyết tranh chấp phát sinh từ văn bản thỏa thuận tài sản riêng: Hòa giải hay tòa án?
Văn bản thỏa thuận tài sản riêng giữa vợ và chồng là cơ sở pháp lý xác lập quyền sở hữu tài sản một cách minh bạch trong hôn nhân. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, văn bản này lại trở thành điểm mấu chốt gây tranh cãi khi ly hôn hoặc có nghĩa vụ tài chính phát sinh. Khi xảy ra tranh chấp thỏa thuận tài sản riêng, nên lựa chọn hòa giải hay đưa ra tòa án? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn đầy đủ về quy trình giải quyết tranh chấp, căn cứ pháp lý và hướng xử lý hiệu quả.
1. Khi nào phát sinh tranh chấp thỏa thuận tài sản riêng?
Tranh chấp có thể xảy ra trong các tình huống như:
– Một bên phủ nhận hoặc không công nhận hiệu lực của văn bản – Văn bản có dấu hiệu giả tạo, bị ép buộc khi ký kết – Văn bản không được công chứng đúng quy định – Tài sản phát sinh tranh chấp bị xác định sai bản chất (riêng hay chung) – Bên thứ ba (ngân hàng, chủ nợ) yêu cầu xử lý tài sản đã cam kết là riêng
Những trường hợp trên thường xuất hiện khi ly hôn, phân chia tài sản hoặc giải quyết nghĩa vụ tài chính, dẫn đến nhu cầu xác định lại hiệu lực của thỏa thuận.
2. Căn cứ pháp lý giải quyết tranh chấp
Luật hôn nhân và gia đình 2014 – Điều 47: Quy định thỏa thuận tài sản riêng – Điều 50: Trường hợp tuyên bố văn bản thỏa thuận vô hiệu
– Hai bên tự nguyện và đồng thuận – Có sự tham gia của luật sư, hòa giải viên hoặc công chứng viên nếu cần – Kết quả hòa giải được lập thành văn bản và có thể yêu cầu tòa án công nhận
Khi hòa giải không thành hoặc một bên không hợp tác, đương sự có quyền khởi kiện ra tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bị đơn cư trú để yêu cầu xác định hiệu lực hoặc vô hiệu của văn bản.
4.1 Các yêu cầu có thể đưa ra
– Yêu cầu tuyên văn bản thỏa thuận tài sản riêng vô hiệu – Yêu cầu xác nhận tài sản là tài sản chung hoặc riêng – Yêu cầu chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân hoặc sau ly hôn – Yêu cầu giải quyết nghĩa vụ với bên thứ ba liên quan đến tài sản
4.2 Hồ sơ cần chuẩn bị tranh chấp thỏa thuận tài sản riêng
– Đơn khởi kiện – Giấy đăng ký kết hôn, CCCD – Văn bản thỏa thuận tài sản riêng (bản công chứng hoặc bản gốc) – Chứng cứ chứng minh tranh chấp (email, ghi âm, tài liệu tài chính…)
Tòa án sẽ tiến hành hòa giải bắt buộc trước khi đưa ra xét xử nếu không đạt được kết quả.
5. Ví dụ minh họa thực tế tranh chấp thỏa thuận tài sản riêng
Vợ chồng ông N và bà T có lập văn bản thỏa thuận tài sản riêng về một căn nhà do bà T đứng tên. Văn bản đã được công chứng năm 2016. Đến năm 2022, ông N bị kiện vì khoản nợ cá nhân và chủ nợ yêu cầu kê biên căn nhà. Ông N lập luận rằng nhà là tài sản chung. Tòa án xác minh văn bản có công chứng, không có dấu hiệu giả tạo, tuyên nhà thuộc sở hữu riêng bà T, không bị kê biên.
Ngược lại, vợ chồng chị L và anh K viết tay cam kết xe ô tô là của anh K, không công chứng. Khi ly hôn, chị L đòi chia chiếc xe. Tòa tuyên cam kết không có giá trị pháp lý, xác định tài sản là tài sản chung và buộc phải chia đôi.
6. Kinh nghiệm phòng ngừa tranh chấp thỏa thuận tài sản riêng
– Luôn thực hiện công chứng văn bản cam kết tài sản riêng – Ghi rõ thời điểm xác lập tài sản, nguồn gốc tài sản – Không lập văn bản sau khi phát sinh tranh chấp hoặc nghĩa vụ tài chính – Có thể nhờ luật sư tham vấn trước khi ký – Lưu giữ văn bản gốc và bản sao công chứng
Tranh chấp thỏa thuận tài sản riêng không chỉ làm ảnh hưởng đến quyền sở hữu tài sản mà còn khiến các bên tốn kém thời gian, công sức để bảo vệ lợi ích. Việc lựa chọn hình thức giải quyết phù hợp – hòa giải hay tòa án – phụ thuộc vào mức độ hợp tác giữa các bên và tính chất tranh chấp. Tuy nhiên, để hạn chế tranh chấp ngay từ đầu, lập văn bản đúng pháp luật, có công chứng và tư vấn pháp lý rõ ràng là bước không thể thiếu.
Nếu bạn đang gặp vướng mắc hoặc cần hỗ trợ giải quyết tranh chấp tài sản riêng, hãy liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để được hỗ trợ nhanh chóng, chính xác và đúng quy định pháp luật.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
