Công chứng viên: Người đảm bảo tính hợp pháp cho cam kết tài sản riêng
Trong các giao dịch liên quan đến tài sản hôn nhân, đặc biệt là việc xác lập tài sản riêng giữa vợ và chồng, vai trò của công chứng viên là không thể thay thế. Việc lập văn bản cam kết tài sản riêng chỉ có giá trị pháp lý khi được công chứng hợp lệ. Chính vì vậy, công chứng viên cam kết tài sản riêng đóng vai trò như một người “bảo chứng” cho sự rõ ràng, minh bạch và hợp pháp của văn bản giữa hai bên.
Theo Điều 47 Luật hôn nhân và gia đình 2014, vợ chồng có quyền xác lập chế độ tài sản riêng thông qua văn bản thỏa thuận. Văn bản cam kết tài sản riêng giúp hai bên xác định rõ tài sản nào thuộc sở hữu riêng, tài sản nào là chung, đồng thời phân định trách nhiệm tài chính nếu xảy ra sự kiện pháp lý như ly hôn, vay nợ hoặc thừa kế.
Tuy nhiên, văn bản này chỉ có hiệu lực khi được lập đúng hình thức, đúng quy định, trong đó công chứng là điều kiện bắt buộc để đảm bảo giá trị pháp lý.
2. Vai trò của công chứng viên trong cam kết tài sản riêng
2.1 Kiểm tra tính hợp pháp của văn bản
Công chứng viên cam kết tài sản riêng có trách nhiệm kiểm tra toàn diện văn bản thỏa thuận, đảm bảo nội dung không trái pháp luật, không giả tạo và không nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài chính hoặc gây thiệt hại cho bên thứ ba.
Căn cứ theo Điều 4 và Điều 41 Luật công chứng 2014, công chứng viên chỉ chứng nhận những giao dịch đáp ứng điều kiện về chủ thể, nội dung, hình thức, và đảm bảo không vi phạm điều cấm hoặc đạo đức xã hội.
Trước khi công chứng, công chứng viên có thể giải thích cho các bên về quyền và nghĩa vụ pháp lý của việc lập văn bản, phân tích hệ quả pháp lý và hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ theo đúng quy định của pháp luật.
2.3 Ghi nhận ý chí tự nguyện, tránh tranh chấp
Việc công chứng không chỉ đơn thuần là xác nhận chữ ký mà còn thể hiện việc ghi nhận ý chí của các bên là tự nguyện, minh bạch. Điều này rất quan trọng nếu sau này phát sinh tranh chấp thì văn bản công chứng sẽ là chứng cứ mạnh nhất tại tòa.
3. Quy trình công chứng văn bản cam kết tài sản riêng
– Hai bên vợ chồng chuẩn bị hồ sơ gồm: CCCD, giấy đăng ký kết hôn, giấy tờ liên quan đến tài sản (nếu cần xác định tài sản cụ thể) – Soạn thảo văn bản cam kết tài sản riêng hoặc nhờ tổ chức công chứng hỗ trợ soạn – Đến văn phòng công chứng thực hiện ký trước mặt công chứng viên – Công chứng viên kiểm tra tính hợp lệ và lập công chứng – Lưu trữ hồ sơ tại tổ chức hành nghề công chứng theo đúng quy định
Anh A và chị B trước khi kết hôn đã lập cam kết tài sản riêng xác định một căn nhà là tài sản riêng của chị B. Văn bản được công chứng tại Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Sau 5 năm kết hôn, khi ly hôn, anh A yêu cầu chia căn nhà. Tuy nhiên, tòa án căn cứ vào văn bản công chứng đã tuyên nhà thuộc sở hữu riêng của chị B, không chia đôi.
Ngược lại, vợ chồng ông C – bà D tự viết tay cam kết tài sản riêng nhưng không công chứng. Khi có tranh chấp xảy ra, ông C muốn bảo vệ quyền tài sản nhưng văn bản không được tòa công nhận do không có giá trị pháp lý, khiến ông bị chia tài sản theo chế độ tài sản chung.
5. Căn cứ pháp lý liên quan
Luật hôn nhân và gia đình 2014 – Điều 47: Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản – Điều 50: Trường hợp văn bản thỏa thuận bị tuyên vô hiệu
Luật công chứng 2014 – Điều 4: Nguyên tắc công chứng – Điều 41: Giá trị pháp lý của văn bản công chứng
Bộ luật dân sự 2015 – Điều 117: Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự – Điều 131: Hậu quả pháp lý của giao dịch vô hiệu
6. Khi nào nên công chứng cam kết tài sản riêng?
– Trước khi kết hôn, nếu một bên sở hữu tài sản lớn như nhà đất, cổ phần – Trong hôn nhân, khi có khoản vay hoặc rủi ro kinh doanh muốn tách tài sản – Khi thực hiện giao dịch với bên thứ ba như vay ngân hàng, mua bán tài sản – Khi có nhu cầu rõ ràng hóa quyền sở hữu tài sản để phòng ngừa tranh chấp
>>> Xem thêm: Làm sao để kiểm tra tính pháp lý của văn phòng công chứng đang hoạt động?
Kết luận
Công chứng viên cam kết tài sản riêng chính là người bảo đảm tính minh bạch và hợp pháp cho thỏa thuận giữa vợ chồng. Văn bản chỉ có giá trị pháp lý khi được công chứng đúng thủ tục, đúng quy định và thể hiện ý chí tự nguyện của hai bên. Do đó, việc lựa chọn đúng công chứng viên và văn phòng công chứng uy tín là bước quan trọng để bảo vệ tài sản cá nhân và tránh tranh chấp về sau.
Nếu bạn cần lập và công chứng văn bản cam kết tài sản riêng, hãy liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để được hỗ trợ chính xác, nhanh chóng và đúng pháp luật.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
