Văn bản từ chối nhận di sản bị mất bản chính phải làm sao?
Trong quá trình thực hiện thủ tục thừa kế, có không ít trường hợp người đã lập văn bản từ chối nhận di sản nhưng sau đó làm mất bản chính văn bản từ chối nhận di sản. Đây là giấy tờ có giá trị pháp lý quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến việc phân chia di sản giữa các đồng thừa kế. Vậy nếu bản chính bị mất thì người từ chối nhận di sản cần phải làm gì để đảm bảo quyền lợi và thủ tục hợp pháp? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định pháp luật hiện hành về vấn đề này.
Giá trị pháp lý của bản chính văn bản từ chối nhận di sản
Văn bản từ chối nhận di sản là chứng cứ pháp lý thể hiện ý chí tự nguyện của người thừa kế không nhận phần di sản được hưởng. Theo quy định tại Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, nhưng việc từ chối phải được lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực hợp lệ.
Bản chính văn bản này là căn cứ để:
Cơ quan công chứng lưu trữ và xác nhận hiệu lực của việc từ chối;
Các đồng thừa kế khác sử dụng trong thủ tục khai nhận hoặc phân chia di sản;
Cơ quan nhà nước (như ngân hàng, văn phòng đăng ký đất đai, tòa án) căn cứ để giải quyết quyền tài sản.
Do đó, bản chính là chứng cứ gốc không thể thay thế, trừ khi có bản sao được chứng thực hợp pháp từ tổ chức hành nghề công chứng.
>>> Xem thêm: Có thể ủy quyền người khác đi làmthủ tục công chứng được không?
Hậu quả pháp lý khi mất bản chính văn bản từ chối nhận di sản
Khi bản chính bị mất, người từ chối nhận di sản có thể gặp các rủi ro sau:
Không chứng minh được việc từ chối là hợp pháp, dẫn đến vẫn bị xem là người thừa kế;
Gây khó khăn trong việc phân chia tài sản, đặc biệt nếu các đồng thừa kế còn lại không đồng thuận;
Có thể phát sinh tranh chấp thừa kế, vì một số bên cho rằng việc từ chối chưa từng được lập.
Theo Luật Công chứng 2014, mỗi hợp đồng, giao dịch được công chứng sẽ được lưu trữ 01 bản chính tại tổ chức hành nghề công chứng. Vì vậy, dù bản chính của người lập bị mất, vẫn có thể xin cấp bản sao từ hồ sơ lưu trữ tại nơi công chứng.
Cách xử lý khi mất bản chính văn bản từ chối nhận di sản
Khi phát hiện bị mất, người lập văn bản cần thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Liên hệ tổ chức công chứng đã lập văn bản Người yêu cầu cần đến phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng nơi đã công chứng văn bản từ chối nhận di sản để xin trích lục hoặc cấp bản sao. Căn cứ pháp lý: Điều 63 Luật Công chứng 2014 quy định công chứng viên, tổ chức hành nghề công chứng có trách nhiệm cấp bản sao từ sổ công chứng hoặc hồ sơ lưu trữ khi có yêu cầu hợp lệ.
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ yêu cầu cấp lại Hồ sơ bao gồm:
Đơn yêu cầu cấp bản sao hoặc trích lục văn bản từ chối nhận di sản;
Giấy tờ tùy thân (CCCD/CMND/hộ chiếu);
Thông tin về ngày công chứng, số công chứng, tên công chứng viên (nếu có).
Bước 3: Nhận bản sao hợp lệ Sau khi xác minh thông tin, tổ chức hành nghề công chứng sẽ cấp bản sao có đóng dấu sao y. Bản sao này có giá trị pháp lý tương đương bản chính theo quy định tại khoản 2 Điều 63 Luật Công chứng 2014.
Nên sao lưu ít nhất 2 bản sao công chứng để lưu giữ an toàn;
Thông báo cho các đồng thừa kế biết việc đã lập văn bản từ chối để tránh hiểu lầm;
Trong trường hợp bản chính bị mất do hỏa hoạn, thiên tai hoặc thất lạc hồ sơ, cần lập biên bản xác nhận sự việc và làm việc sớm với cơ quan công chứng để cấp lại.
Nếu tổ chức công chứng nơi lập đã giải thể, hồ sơ sẽ được chuyển đến Sở Tư pháp hoặc tổ chức được chỉ định lưu trữ, người yêu cầu có thể tra cứu thông tin tại đây.
Kết luận
Việc mất bản chính văn bản từ chối nhận di sản không đồng nghĩa với việc văn bản đó mất hiệu lực. Người từ chối nhận di sản hoàn toàn có thể xin cấp lại bản sao hợp lệ tại nơi công chứng để tiếp tục sử dụng trong các thủ tục pháp lý. Tuy nhiên, để tránh rủi ro, nên chủ động lưu trữ nhiều bản sao và bảo quản hồ sơ cẩn thận, đặc biệt trong các giao dịch thừa kế có giá trị lớn
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
