Khi xảy ra tranh chấp về nợ nần, không ít người cho vay băn khoăn: Liệu có thể kê biên tài sản của người vay để thu hồi nợ hay không? Việc kê biên tài sản có phải là công cụ pháp lý hợp pháp để bảo vệ quyền lợi của bên cho vay? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng phân tích rõ điều kiện, thủ tục và giới hạn pháp luật về vấn đề kê biên đòi nợ, dựa trên các quy định hiện hành và ví dụ thực tế.
“Bộ luật Dân sự 2015” – Quy định về nghĩa vụ thanh toán và trách nhiệm dân sự
“Bộ luật Tố tụng dân sự 2015” – Quy định về biện pháp khẩn cấp tạm thời và thi hành án dân sự
“Luật Thi hành án dân sự 2008, sửa đổi 2014, 2022” – Điều 75 đến Điều 92
“Nghị định 62/2015/NĐ-CP” và các văn bản hướng dẫn thi hành
Kê biên tài sản là gì?
Kê biên tài sản là biện pháp cưỡng chế thi hành án bằng cách xác định, ghi nhận và phong tỏa tài sản của người phải thi hành án, nhằm đảm bảo việc thanh toán nghĩa vụ nợ cho bên có quyền.
Theo “Điều 75 Luật Thi hành án dân sự 2008”:
“Chấp hành viên có quyền kê biên tài sản của người phải thi hành án để bảo đảm thi hành bản án, quyết định đã có hiệu lực.”
Điều kiện để được kê biên đòi nợ
Để được kê biên tài sản, cần đáp ứng đủ 2 điều kiện:
1. Có bản án/quyết định có hiệu lực pháp luật
Bạn không thể tự ý yêu cầu kê biên nếu chưa có bản án hoặc phán quyết có hiệu lực của tòa án.
📌 Ví dụ: Bạn cho vay 500 triệu, người vay không trả. Bạn khởi kiện ra Tòa và được tuyên thắng kiện – lúc này mới có thể yêu cầu thi hành án và kê biên tài sản.
2. Người vay cố tình không thi hành nghĩa vụ
Nếu người vay có tài sản nhưng trốn tránh, tẩu tán, không tự nguyện thi hành án, cơ quan thi hành án sẽ ra quyết định kê biên nhằm bảo đảm thanh toán cho người cho vay.
Chấp hành viên tiến hành xác minh tài sản, kiểm tra sổ đỏ, giấy đăng ký xe, tài khoản ngân hàng… để xác định khả năng kê biên.
Bước 3: Ra quyết định kê biên
Khi phát hiện tài sản hợp pháp của người phải thi hành án, chấp hành viên sẽ lập biên bản kê biên, niêm yết tài sản và thông báo công khai.
Bước 4: Bán đấu giá và thanh toán nợ
Sau khi kê biên, tài sản sẽ được bán đấu giá công khai. Số tiền thu được dùng để thanh toán nghĩa vụ nợ, phí thi hành án và các khoản liên quan.
Những loại tài sản không được kê biên
Theo “Điều 87 Luật Thi hành án dân sự 2008”, có một số loại tài sản không thể kê biên, gồm:
Nhà duy nhất dùng để ở (trong trường hợp đặc biệt và được pháp luật bảo vệ)
Tài sản phục vụ sinh hoạt tối thiểu của người thi hành án
Tài sản thuộc sở hữu chung mà người thi hành án không có phần rõ ràng
Tài sản đang bị thế chấp, cầm cố mà không được sự đồng ý của bên nhận bảo đảm
Ví dụ minh họa thực tế
Anh A khởi kiện anh B vì khoản vay 800 triệu đồng không trả. Tòa án quận 3 tuyên buộc anh B phải trả toàn bộ tiền gốc và lãi. Sau khi bản án có hiệu lực, anh B không tự nguyện thi hành.
→ Chấp hành viên xác minh thấy anh B có một chiếc ô tô Toyota Camry đăng ký chính chủ, không thế chấp.
→ Chấp hành viên tiến hành lập biên bản kê biên, tổ chức đấu giá, thu được 650 triệu đồng để thanh toán một phần nghĩa vụ cho anh A.
Những lưu ý khi muốn kê biên để đòi nợ
Không thể kê biên nếu chưa có bản án có hiệu lực
Phải có hồ sơ chứng minh tài sản là của người nợ
Thủ tục kê biên cần tuân thủ nghiêm ngặt theo quy định pháp luật
Người cho vay nên làm hợp đồng vay rõ ràng, có công chứng để tăng khả năng thắng kiện
Kết luận
Kê biên đòi nợ là giải pháp cuối cùng nhưng hợp pháp và hiệu quả khi người vay không thực hiện nghĩa vụ trả nợ. Tuy nhiên, để thực hiện được, người cho vay cần đảm bảo có bản án hợp lệ và tuân thủ đúng trình tự pháp luật. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng hồ sơ, công chứng hợp đồng vay và hiểu rõ quyền lợi pháp lý sẽ giúp bạn bảo vệ tài sản và quyền lợi hợp pháp của mình một cách vững chắc.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
